Annotatsiya:

Hozirgi turk tillari qadimgi til xususiyatlarini saqlab qolgan holda bir qator yangi fonetik, leksik va grammatik xususiyatlarni egalladi. Turkiy tillar tarkibiga kiruvchi o‘g‘uz, qipchoq, bolgar, garlug‘, uyg‘ur-o‘g‘uz guruhlari tarkibiga kiruvchi tillarning fonetik, leksik va grammatik tuzilishiga nazar tashlasak ham turkiy tillarning boyligini ko‘rish mumkin. guruh. Qirgʻiz tili turkiy tillar oilasining qipchoq guruhiga kiruvchi tillardan biridir. Genealogik tasnifga koʻra qirgʻiz tili oltoy tili bilan birga turkiy tillarning Sharqiy Xun boʻlimining qirgʻiz-qipchoq guruhiga kiradi. Qirgʻiz tilining fonetik tuzilishini oʻrganish bilan I.A.Batmanov shugʻullangan. “Manas” turkiy dunyo durdonalaridan biri boʻlgan qadimiy qirgʻiz eposidir. “Manas” dostonining ildizlari qadim zamonlarga borib taqaladi. Bu dostonni o‘qiganimizda doston orqali qadimgi qirg‘iz tili haqida ham keng ma’lumotlarga ega bo‘lamiz. Hozirgi qirg‘iz tilida o‘n to‘rt unli va yigirma ikkita undosh fonema bor edi. Bu unlilardan sakkiztasi cho‘zilgan unlilardir. Bu unli va undosh tovushlarning qayta ishlanishini qirg‘izlarning qadimgi “Manas” dostoniga nazar tashlab o‘rganar ekanmiz, aynan unli va undosh fonemalar tilda eng kam o‘zgarishlarga uchraganida til fonetikasiga kirganini ko‘ramiz.